Algemeen
Eigendom van Brabants Landschap. Een rijk gevarieerd gebied met voor deze streek opvallende berkenbossen.
Ligging en bereikbaarheid
Klik hier voor kaart Google maps
Atlasblokken 50-21
De Pannenhoef is gelegen in de gemeenten Rucphen, Zundert, Etten Leur. Er zijn een 4 parkeerplaatsen van waaruit de wandelingen beginnen. Vanaf Breda nemen we de weg naar Rijsbergen, bij de eerste rotonde rechtsaf. Net buiten de bebouwde kom van Rijsbergen slaan we de 2e staat links in, dit is de Tiggeltsebergstraat. Die rijden we helemaal uit en aan het einde komen we op een T slpitsing, de Ettenseweg. Hier slaan we rechtsaf en na 200 meter zien we rechts een van de parkeerplaatsen: de Bak. Een stuk zuidelijker dus op de T splitsing links af vinden we de parkeerplaats: het Vaartven aan de Pannehoefsebaan.
Parkeerplaats de Bak met diverse informatieborden
Beschrijving
Het landgoed de Pannenhoef is circa 650 hectare groot. Eeuwenlang bestond het gebied uit heide en vennen. In het begin van de 15e eeuw werd het veen afgegraven dat zich in de laagste delen had gevormd. Nadat het veen tot op de zandige bodem was afgegraven werd het gebied weer enkele eeuwen aan zijn lot overgelaten. Vanaf 1800 werden de onafzienbare heidevelden geleidelijk ontgonnen tot cultuurland en dennebos. Van 1900 tot 1940 werd er nog sneller ontgonnen in het kader van de werkverschaffing. Het gebied werd ontwaterd door het verdiepen en verbreden van de Bijloop. Brabants Landschap kocht het gebied in 1970 toen was er nog maar 100 ha woeste grond overgebleven. Langzaam is het gebied omgevormd tot wat het nu is. Door het gebied stromen de Turfvaart en de Bijloop welke op sommige plaatsen nagenoeg naast elkaar liggen. De Turfvaart is speciaal gegraven om
de turf af te voeren naar Breda.
Natuurherstel bij het ven de Bak
Beheer
Na de aanschaf van het gebied in 1970 is Brabants Landschap begonnen met gronden uit de pacht te nemen en het gebied te verschralen en maar liefst 11 verdwenen vennen weer opnieuw uit te graven. In 2007 is de Bijloop weer teruggelegd in haar oude bedding. De Bijloop stroomt weer door de Lokker. Het voedselrijke water van de omliggende agrarische landerijen wordt zoveel mogelijk buiten de deur gehouden. Een deel van de arme naaldbossen (grove den en douglas) worden langzaam omgevormd tot gemengde bossen met Beuk, Eik. Dit komt de vogelrijkdom zeer ten goede.
Arme naaldbossen worden omgetoverd tot rijke gemengde bossen De heide wordt zoveel als mogelijk weer hersteld bijvoorbeeld bij het Padvindersven is dit goed te zien.
Het herstelde Padvindersven met herstelde heidevelden
Het beheer van de open gebieden bijvoorbeeld bij het herstelde ven de Bak worden beheerd dmv extensieve begrazing met Schotse hooglanders.
Schotse hooglanders bij de Bak
Mogelijkheden
Het gebied is vrij toegankelijk over de paden.
Vanaf de Parkeerplaats aan de Schuitvaartjaagpad. (Van Etten Leur naar Zundert) vertrekken twee routes namelijk de groene en de rode (oranje) route. De groene route is 4 km en voert langs het Padvindersven. De rode (oranje) route is ook 4 km en voert door het bosgebied ten zuiden van het ven de Bak. De rode (oranje) route kan bij de zogenaamde Zwarte schuur worden verlengd met de blauwe route. De blauwe route is 6 km en voert rondom het ven de Flesch en de Kleine Lokker. Bij het ven de Flesch vinden we een vogelkijkhut. Bij de parkeerplaats de Lokkerberg in het noordwesten van het gebied start nog een korte gele route van 2 km.
De zwarte schuur langs de Pannenhoefsbaan
Met bijbehorend bakhuisje
Na de wandeling is het goed aardbeien eten bij de boer
Wat is er te zien
Lente/zomer
Dodaars, Wilde eend, Waterhoen, Boomklever, Boomkruiper, Buizerd, Havik, Sperwer, Goudhaan, Zwarte mees, Kuifmees. Tijdens de trek ontmoeten we de Tureluur, Groenpootruiter,Bosruiter, Witgat, Oeverloper.
Herfst/winter Boomklever, Boomkruiper, Buizerd, Havik, Groene specht, Grote bonte specht, Kleine bonte specht Goudhaan, Wilde eend, Krakeend, Vink.
Impressies Lente/zomer
Knuppelbrug over het ven de Bak
De Lokkerberg
Gemengd bos met ook in de zomer kans op natte voeten
Brug over de diepgelegen Turfvaart
Opvallende berkenbossen met kans op Kleine Bonte Specht
Herfst/winter
Sfeerplaatje bij het Padvindersven
Rechts de Turfvaart en de links de Bijloop vlak naast elkaar
Sfeerplaatje heide
Op de Bak vinden we in de winter heel wat winter- en trekvogels
Gagel met een mooie paarse gloed in de winter
Jan Benoist
(Laatste wijziging 20-4-2020)